Bu kursa ait 91 konudan 117 tanesini tamamladınız!

    Ayrımcı Dil Kullanımı ve Kategoriler

    Bir etnik gruba, toplumsal sınıfa, inanca, ülkeye, cinsel yönelime, cinsiyete ya da yaÅŸ grubuna ait olanların nasıl ele alınacağı her toplumda hem çok tartışılan hem de çok hassas bir konu. Habercilikte ise bu konu daha da önem kazanıyor çünkü medyadaki yaygın dil, baskın olan grup ve kimlikler dışında kalan grup ve kimlikleri ayrımcı bir biçimde tanımlayıp sıfatlandırabiliyor. Hatta ayrımcılık medya yoluyla yayılıp toplumda meÅŸru hale gelebiliyor.

    Ayrımcı dil ve söylem habercilikte sıklıkla karşımıza çıkan ancak gazeteciliğin etik değerlerine karşı olduğu için kabul edilemez bir durum. Gazetecinin temel görevi gerçeği tam, bağımsız, dengeli ve adaletli bir şekilde yansıtmaktır. Bunu yaparken kişileri veya grupları hedef haline getirmemeli, haberde hiçbir şekilde kışkırtıcı veya ayrımcı dil kullanmamalıdır. Doğrudan haberle ilgili olmadıkça gazeteciler bir kişiyi veya bir grubu dili, inancı, ırkı, toplumsal cinsiyeti, cinsel kimliği veya toplumsal sınıfı ile tanımlamamalıdır.

    Medya kuruluÅŸlarının nefret söylemini veya ayrımcı görüntüleri yayınlarken hassas davranmaları gerekir. Olayları ve söylenenleri aktarmak gazetecinin görevidir ancak bunu yaparken oluÅŸabilecek zararları asgariye indirme seçeneklerini arayıp bulması da görev ve sorumlulukları arasındadır. Bu noktada bazı söylemlerin nasıl nefret içerikli ve ayrımcı oldukları da kamuoyuna anlatılmalı, baÄŸlamdan uzak kışkırtıcı tespitlerden kaçınmalı ve büyük resmi gösterecek bilgiler verilmelidir.

    BU KURSTA NELER ÖĞRENECEKSİNİZ?

    • Dil, inanç, ırk, etnik köken, cinsiyet, cinsel kimlik, toplumsal sınıf, yaÅŸ, engellilik, hastalık, siyasi görüş gibi konuların bazı haberlerde nasıl ayrımcı kavramlarla ele alındığını
    • Ayrımcı dil içeren örnek haberlerin analizini ve neden sorunlu olduÄŸunu
    • Haber dilinde en çok kullanılan, ayrımcılık içeren kliÅŸe ve kavramların ayırt edilmesini
    • Ayrımcılık içeren kliÅŸe ve kavramlara karşı daha duyarlı olma becerilerini
    • Ayrımcılık içeren kliÅŸe ve kavramlar yerine alternatifler arama yollarını
    • Daha bilinçli bir medya okur-yazarı olmayı

    Kursta ele alınan örnek ve analizler Ayrımcı Dile Karşı Habercilik Kılavuzu'ndan (P24 Medya Kitaplığı, 2. Basım 2016) seçilmiÅŸtir. 

    Çalışma, haberciliÄŸin yalnızca ayrımcılık konusundaki sorunlarına eÄŸildi. İncelenen örnekler, habercilik deÄŸerlerinin tümü dikkate alınarak analiz edilmedi. Haberin yapısı, 5N1K kurallarına uyulup uyulmadığı, haber dilinin teknik olarak doÄŸru kurulup kurulmadığı, dengelilik ve adil olma sorumluluklarının haberde yerine getirilip getirilmediÄŸi, haberde dilbilgisi kurallarına ne ölçüde uyulduÄŸu gibi habercilik açısından çok önemli meseleler ele alınmadı. 

    Buna raÄŸmen bazı haberlerde bu baÄŸlamlarda göze çarpan eksiklere dikkat çekildi. Altını çizmek gerekir ki, ayrımcı bir dile ve yaklaşıma sahip olan haberlerin çoÄŸunda, haberciliÄŸin diÄŸer evrensel ilkeleri konusunda da çok ciddi sorunlar bulunuyor. 

    Çalışmanın ayrıntıları için buraya tıklayın

    Yukarı Çık